Operatorzy wózków widłowych z racji wykonywanych prac zmuszeni są do przebywania w silnie skażonym powietrzu, co nie jest obojętna dla ich zdrowia. 3 marca, bierzącego roku weszło w życie nowe rozporządzenie w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Pracodawca musi natychmiast poinformować pracowników narażonych na działanie szkodliwych czynników o wynikach ich pomiaru.
Do nowych obowiązków pracodawcy należą badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy operatorów wózków widłowych. Pracodawca musi je przeprowadzać na własny koszt, a wyniki przechowywać i udostępniać pracownikom. Od 03.03.2011 r. pracodawca ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia o aktualnych wynikach badań i pomiarów pracowników narażonych na oddziaływanie czynników szkodliwych w tym operatorów wózków widłowych. Nowe przepisy zobowiązują pracodawcę do szczegółowego przedstawienia tym pracownikom aktualnych wyników oraz wyjaśnienia ich znaczenia.

Nowe rozporządzenie określa:

• tryb, metody, rodzaj i częstotliwość wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy,
• przypadki, w których jest konieczne prowadzenie pomiarów ciągłych,
• wymagania, jakie powinny spełniać laboratoria wykonujące badania i pomiary,
• sposób rejestrowania i przechowywania wyników badań i pomiarów,
• wzory dokumentów oraz sposób udostępniania wyników badań i pomiarów pracownikom.

Pracodawca powinien wskazać czynniki szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy, dla których wykonuje się badania i pomiary, po przeprowadzeniu rozpoznania źródeł ich emisji oraz warunków wykonywania pracy, które mają wpływ na poziom stężeń lub natężeń tych czynników lub na poziom narażenia na oddziaływanie tych czynników.

W szczególności pracodawca musi uwzględnić:

• rodzaj tych czynników oraz ich właściwości,
• procesy technologiczne i ich parametry,
• wyposażenie techniczne, w tym maszyny, urządzenia, instalacje i narzędzia, które mogą być źródłem emisji czynników szkodliwych, z uwzględnieniem wyników pomiarów tej emisji dostarczanych przez producentów,
• środki ochrony zbiorowej i dane dotyczących ich użytkowania,
• rzeczywisty czas narażenia na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia, z uwzględnieniem obowiązującego u pracodawcy systemu i rozkładu czasu pracy.

Analizie podlega także organizacja pracy i sposoby jej wykonywania. Działania dotyczące rozpoznania i typowania szkodliwych czynników oraz ich badania, mierzenia i pobierania próbek muszą być ponadto konsultowane z pracownikami lub ich przedstawicielami (w trybie przyjętym w zakładzie pracy).

Najczęściej stawiane pytania:

1. Czy są regulacje prawne lub inne dotyczące używania wózków widłowych spalinowych wewnątrz hali przemysłowej w pobliżu stanowisk pracy?
2. Czy wózki widłowe spalinowe, które wytwarzają duszące spaliny wewnątrz pomieszczeń powinny zostać zastąpione wózkami akumulatorowymi?

Odpowiedź zdaje sę być oczywista: Zgodnie z obowiązującymi przepisami niedopuszczalne jest używanie w pomieszczeniach pracy wózków widłowych z silnikami spalinowymi zasilanymi benzyną etylizowaną lub zawierającą inne substancje toksyczne. Takie wózki widłowe powinny zostać zastąpione wózkami widłowymi z napędem elektrycznym (wózkami akumulatorowymi).

Uzasadnienie: Rozdział 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563) - dalej r.o.p., wskazuje czynności zabronione, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji.
Jedną z takich czynności opisaną w § 4 ust. 1 pkt 3 r.o.p. jest garażowanie pojazdów silnikowych w obiektach i pomieszczeniach nie przeznaczonych do tego celu, jeżeli nie opróżniono zbiornika paliwa pojazdu i nie odłączono na stałe zasilania akumulatorowego pojazdu. Za pojazd silnikowy wskazany w punkcie 3 można uznać wózek jezdniowy silnikowy, zaś za pomieszczenie nie przeznaczone do garażowania pojazdów silnikowym można uznać pomieszczenie ze stanowiskami pracy.
Przepis § 12 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.) - dalej r.w.w., wskazuje zasady, które powinny obowiązywać przy użytkowaniu wózków jezdniowych.

Zgodnie z § 12 ust. 2 r.w.w. niedopuszczalne jest używanie w pomieszczeniach pracy wózków z silnikami spalinowymi zasilanymi benzyną etylizowaną lub zawierającą inne substancje toksyczne.
Przepis § 12 ust. 1 r.w.w. mówi natomiast, iż dopuszczalne jest używanie wózków z silnikami spalinowymi, zasilanymi innymi paliwami niż benzyną etylizowana lub zawierająca inne substancje toksyczne, w pomieszczeniach pracy pod warunkiem że substancje szkodliwe wydalane z silnika i hałas związany z jego pracą nie powodują przekroczenia wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń, określonych w odrębnych przepisach.
Najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, czyli m.in. substancje szkodliwe wydalane z silnika i hałas, zostało określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833 z późn. zm.)
Wymagania w zakresie częstotliwości i zakresu wykonywania badań i pomiarów, a także wymaganej dokumentacji w tym zakresie wskazuje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 73, poz. 645 z późn. zm.).